19 Μαΐου 2022

Μάνος Δανέζης: Σκέψεις για ένα νέο πολιτισμικό ρεύμα

 Διάλεξη του Καθηγητή Αστροφυσικής, κ. Μάνου Δανέζη, με θέμα: «Σκέψεις για ένα νέο πολιτισμικό ρεύμα», στο πλαίσιο του Σεμιναριακού Κύκλου Ανθρωπιστικών Σπουδών «Εμμανουήλ Μικρογιαννάκης», του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Φ. Σ. Παρνασσός.


12 Μαΐου 2022

Φαύλος κύκλος;



Πολλοί θα έχουν συμπεράνει πως η ηλιθιότητα επικρατεί επειδή είναι μεταδοτική και η αδράνεια βολική. 

Η μόρφωση του ατόμου, η αμφισβήτηση ο σκεπτικισμός η καλλιέργεια του νοείν  απαιτούν κόπο, συνειδητότητα, βαθύ "σκάψιμο", κίνηση αλλά και εμπειρίες, "χαλεπά τα καλά" έλεγαν οι παλιοί.

"Ο σοφός άνθρωπος δεν ανατράφηκε από την ευημερία ούτε απορρίφθηκε από τις αντιξοότητες. γιατί πάντα έχει προσπαθήσει να βασιστεί κυρίως στον εαυτό του και να αποκομίσει όλη τη χαρά από τον εαυτό του." (Σενέκας)

Ερχόμενοι σε αυτό τον κόσμο είμαστε ευάλωτοι γεμάτοι απορίες καθώς όλα είναι καινούργια και πρωτόγνωρα. Έχουμε την αντίληψη πως μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες αλλά και τις φοβίες μας ελέγχοντας το περιβάλλον μας, τον εξωτερικό κόσμο. Σφάλουμε μια και έχουμε πολύ μικρή έως καθόλου δύναμη για κάτι τέτοιο. Το έσω μας,ο εσωτερικός μας κόσμος όμως, που είναι και το μοναδικό πράγμα που μπορούμε να ελέγξουμε, φθίνει και "εκφυλίζεται".

 Γιατί;

Γιατί γινόμαστε μιμητές και ακόλουθοι δοθέντων προτύπων, δογμάτων και κανόνων του δυτικού καταναλωτισμού. 

Γιατί ακολουθούμε τα κοινωνικά πρότυπα που επιβάλλονται και "καλλιεργούνται" που όμως είναι ανούσια αλλά θεωρούνται ως "η πεμπτουσία της ζωής". 

Ποια είναι αυτά; Οικονομική ισχύς, εξουσία, αγορά πολυτελών πραγμάτων, μια ωραία γυναίκα (μοντέλο), ή ένας πλούσιος άνδρας, η φήμη κλπ. 

Αποκτώντας όλα αυτά ίσως ανακαλύψουμε πως ακόμα είμαστε ανικανοποίητοι! Πολλοί θα αντιληφθούμε πως όλα αυτά έγιναν μάταια γιατί απλά  προσπαθούσαμε να καλύψουμε τα εσωτερικά κενά... αποκτώντας περισσότερα πράγματα που χρησιμοποιούσαμε όχι επειδή τα χρειαζόμασταν αλλά επειδή τα είχαμε ως στόχο επικύρωσης κύρους.

Μετά από όλο αυτό το κυνήγι...(φυσικά το κυνήγι του έσω εαυτού έχει "πετάξει")...ένας άλλος μεγάλος εχθρός έχει δυναμώσει. Το Εγώ!

 Κάποιος συνάνθρωπος μας σε αυτή την κατάσταση επαναλαμβάνει λέξεις και επιχειρήματα που άκουσε ή διάβασε κάπου ή του είπαν, χωρίς να δύναται να διακρίνει από μόνος του τα γεγονότα της πραγματικότητας από μύθους, κοινωνικές προκαταλήψεις, στερεότυπα, ή "φάκες". Εύκολα ξεγελάει τον εαυτό του κατά το δοκούν καθώς το Εγώ παρεμβάλλεται. 

Το Εγώ όταν είναι στο τιμόνι πάντα κερδίζει και βγαίνει συνεχώς νικητής, αυτός ο άνθρωπος ποτέ δεν μαθαίνει και δεν αναπτύσσεται πνευματικά. Το αποτέλεσμα είναι να γίνεται καιροσκόπος, εκμεταλλευτής, διανοητικά περιορισμένος, αυταρχικός με τάσεις κτητικότητας αλλά και με απόψεις πλήρως παγιωμένες ακόμα και για ζητήματα που δεν γνωρίζει και δυστυχώς έχει πλήρη ανικανότητα ανάληψης της ευθύνης των πράξεών του

Εν τέλει περνάει όλη του την ζωή εξαπατημένος από το Εγώ και γίνεται ιδιαίτερα ικανός στο να εξαπατά και τους άλλους. Πλέον ο νους του έχει γίνει αργός, παρασύρεται απ'τα πάθη του, σε κακίες, μικροπρέπειες, κουτσομπολιά και υλιστικά αγαθά για να εκπληρώσει το κενό εντός του. Ζει πλέον σε έναν αχόρταγο, ανήθικο, άπληστο, υλικά και συναισθηματικά φαύλο κύκλο.

Κοιτάξτε γύρω σας, δείτε τι σας ταΐζουν τα κανάλια, η δήθεν ψυχαγωγία, η όλη διάρθρωση των κοινωνιών, πως μεγαλώνουν τα παιδιά μας. Τι βλέπετε;

Εμείς βλέπουμε πως εν τέλει η αυτοκαταστροφική τάση της ηλιθιότητας και του ένστικτού της επιβίωσης θα φέρουν τον κόσμο σε επανεκκίνηση, είναι νομοτέλεια.