 |
| Αν δεν φοβόσουν τι θα έκανες;;; |
ἔστω δὴ ὁ φόβος λύπη τις ἢ ταραχὴ ἐκ φαντασίας
μέλλοντος κακοῦ φθαρτικοῦ ἢ λυπηροῦ.”
Αριστοτέλης
«Ο φόβος είναι ένα είδος λύπης ή μια μορφή αναστάτωσης, που προκαλεί η ιδέα κάποιου καταστρεπτικού
ή οδυνηρού κακού που πρόκειται να συμβεί».
Πλάτων
Ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια, προσπαθώντας να ορίσει την αρετή περιγράφει σε αντιθετικά ζεύγη διάφορα είδη «κακιών» που χαρακτηρίζονται από την «υπερβολή», ή την «έλλειψη», παραθέτοντας σε αυτά την αντίστοιχη αρετή που αποτελεί μεσότητα.
Ο φιλόσοφος θεωρεί τον φόβο ως μορφή κακίας από την πλευρά της έλλειψης σε σχέση με το αλόγιστο θάρρος που αποτελεί κακία από την πλευρά της υπερβολής.
Ως μεσότητά τους ορίζει την Ανδρεία.
Ως μεσότητά τους ορίζει την Ανδρεία.
Ο ανδρείος αποτελεί το «μέσον» ανάμεσα στον θρασύ και το δειλό
Αναφέρει ο Αριστοτέλης, ότι και οι δειλοί και οι θρασείς βρίσκονται μόνιμα σε πλάνη, καθώς ο μεν δειλός θεωρεί φοβερά όσα δεν είναι, ενώ ο θρασύς περιφρονεί τα φοβερά είτε από άγνοια είτε σε παροξυσμό τρέλας.
Σε άλλο σημείο στα Ηθικά Μεγάλα (1.5.3.1–1.5.5.7) τονίζει ότι αν κάποιος είναι τόσο άφοβος (εδώ αναφέρεται στο δέος και όχι στον φόβο) ώστε να μην φοβάται ούτε τους θεούς, τότε αυτός δεν θεωρείται ανδρείος αλλά μανιακός.
Επομένως και οι πολλές φοβίες φθείρουν, αλλά και η παντελής απουσία τους.
Οι άνθρωποι κατά τον φιλόσοφο γίνονται άφοβοι με δύο τρόπους: είτε γιατί δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ κίνδυνο, είτε γιατί έχουν την αναγκαία βοήθεια.
Επίσης, νιώθουν θάρρος,
1) αν πιστεύουν ότι έχουν πολλά πλεονεκτήματα, όπως αφθονία χρημάτων, σωματική δύναμη, δυνατούς φίλους, ισχυρή χώρα,
2) αν δεν έχουν αδικήσει κανέναν ή τουλάχιστον όχι πολλούς,
3) αν έχουν καλές σχέσεις με τους θεούς,
4) όσοι πιστεύουν ότι αν επιχειρήσουν κάτι ή θα το πετύχουν ή δεν πρόκειται να πάθουν τίποτε (Ρητ. 2.5. 1383a31).
1) αν πιστεύουν ότι έχουν πολλά πλεονεκτήματα, όπως αφθονία χρημάτων, σωματική δύναμη, δυνατούς φίλους, ισχυρή χώρα,
2) αν δεν έχουν αδικήσει κανέναν ή τουλάχιστον όχι πολλούς,
3) αν έχουν καλές σχέσεις με τους θεούς,
4) όσοι πιστεύουν ότι αν επιχειρήσουν κάτι ή θα το πετύχουν ή δεν πρόκειται να πάθουν τίποτε (Ρητ. 2.5. 1383a31).
Η Ανδρεία, όπως αναφέρει, σχετίζεται βέβαια με το θάρρος και το φόβο, αλλά περισσότερο με πράγματα που προκαλούν φόβο. Αυτός για τον οποίο δεν υπάρχει τίποτε φοβερό δεν μπορεί να θεωρηθεί ανδρείος.
Ανδρείος για τον φιλόσοφο είναι εκείνος που παραμένει ατάραχος και τηρεί σωστή στάση απέναντι στα φοβερά κι όχι απέναντι σε εκείνα που δίνουν θάρρος.
Στο περί αρετών και κακιών αναφέρει ότι ανδρεία είναι να μην αποκαρδιώνεται κανείς από το φόβο του θανάτου, να είναι θαρραλέος στις συμφορές και τολμηρός στους κινδύνους και να προτιμά να πεθάνει καλά από το να επιβιώσει ποταπά. Αντίθετα, γνώρισμα της δειλίας είναι η εύκολη αναστάτωση και ανησυχία από τυχαίους φόβους και κυρίως λόγω του φόβου του θανάτου ή της σωματικής αναπηρίας, όπως και το να θεωρεί κανείς καλύτερο να επιζήσει όπως-όπως από το να πεθάνει αξιοπρεπώς.
Ο φόβος είναι ένας τρόπος να κάνεις τους ανθρώπους υπάκουους, ακόμη και να τους εξευτελίσεις, και είναι φυσικά ένα σημαντικό ουσιαστικό βοήθημα ολιγαρχικών καθεστώτων.
Ήταν απόσπασματα από: http://www.terrapapers.com/?p=17816
Βλαξ άνθρωπος επί παντί λόγω επτοήσθαι φιλεί.
Ο βλάκας θέλει να πτοείται με το παραμικρό
Βέλτιον θανείν άπαξ ή διά βίου τρέμειν.
Καλύτερα να πεθάνεις μια φορά παρά να τρέμεις από το φόβο σου μια ζωή
Όστις εταίρους δέδοικε, δούλος ων λέληθεν εαυτόν.
Όποιος φοβάται τους άλλους, γίνεται δούλος χωρίς να το καταλάβει
Βίος βίου δεόμενος ουκ έστιν βίος.
Η ζωή που φοβάται τη ζωή δεν είναι ζωή
Ουδείς γαρ ον φοβείται φιλεί.
Αριστοτέλης Ρητορική 2
Κανένας δεν αγαπάει αυτόν που φοβάται
Μέμνησο μη σε νικάτω φόβος τας φρένας.
Αισχύλος Ευμενίδες
Φόβος μνήμην εκπλήσσει, τέχνη δε άνευ άλκης ουδέν ωφελεί.
Ο φόβος ακυρώνει τη μνήμη (την εμπειρία), και η τέχνη (γνώση) χωρίς θάρρος
δεν ωφελεί σε τίποτα
http://www.gnomikologikon.gr
.
